niedziela, 22 lipca 2018

E491 - E495 Estry sorbitolu dopuszczone mimo braku danych o alergiach

W maju 2017 ukazała się ponowna ocena bezpieczeństwa emulgatorów oznaczonych symbolami E491 do E495 [1]. Są to następujące estry sorbitolu:

E491 - Monostearynian sorbitolu
E492 - Tristearynian sorbitolu
E493 - Monolaurynian sorbitolu
E494 - Monooleinian sorbitolu
E495 - Monopalmitynian sorbitolu

Substancje te są uznane za bezpieczne i dopuszczone do użytku na terenie Unii Europejskiej, ale niektóre z nich są zakazane w niektórych krajach (patrz linki 2-5 na dole strony). Odpowiednio zakazane są w

  • Australii - E492, E493, E494, E495 
  • Kanadzie - E493, E494, E495
  • USA - E492, E493, E495 

Zgodnie z zasadami toksykologii w badaniach usiłowano wyznaczyć dawkę śmiertelną (LD50). Dla najwyższych badanych ilości nie ustalono dawki śmiertelnej. W związku z tym na podstawie badań EFSA stwierdziła że dawka śmiertelna wynosi powyżej 40g/kg masy ciała dla E491 i E493 oraz powyżej 15,9 g/kg masy ciała dla pozostałych estrów.

Jeżeli chodzi o szkodliwość długoterminową, wpływ na rozmnażanie, powstawanie komórek nowotworowych w raporcie EFSA przywołano badania świadczące o braku szkodliwego wpływu w tym zakresie.  W tym zakresie estry sorbitolu są uznane za bezpieczne na podstawie badań. Maksymalna dopuszczalna dawka dzienna obecnie ustalona jest na 25mg/kg masy ciała dla wszystkich badanych estrów w sumie.

Jeżeli chodzi o negatywne efekty przywołano badania wpływu E491 na myszy - stężenie 4% w diecie powodowało podniesiony poziom erytrocytów u myszy płci męskiej i obniżony leukocytów u myszy płci żeńskiej. Dla wysokiego stężenia E493 (20%) w diecie dla szczurów zaobserwowano zwięszoną śmiertelność. W badaniu nie przedstawiono wniosków dotyczących przyczyn śmiertelności. 

Przy oszacowaniu dziennego dopuszczalnego spożycia raport podkreśla brak danych na temat spożycia estrów sorbitolu z innych źródeł niż jako syntetyczne dodatki do żywności. Podobnie w sekcji dotyczącej potencjalnego wpływu na alergię, raport podkreśla brak danych na ten temat. EFSA zauważyła, że zgodnie z najnowszymi wynikami badań, niektóre inne emulgatory mogą mieć wpływ na skład flory jelitowej i powstawaniu procesów zapalnych w jelitach. W kontekście podobnego wpływu z uwagi na brak danych, komisja na chwilę obecną nie odniosła się do bezpieczeństwa estrów sorbitolu w tym zakresie, stwierdzając, że stanowisko przedstawi w miarę dostępności nowych badań. 

Przedstawiona charakterystyka estrów sorbitolu świadczy, że mogą one zawierać szkodliwe dodatki będące wynikiem procesu produkcji. Zgodnie z obecnymi normami estry sorbitolu mogą mogą zawierać.:

  • arsen (do 3mg/kg), 
  • ołów (2mg/kg), 
  • rtęć i kadm (1mg/kg) 
  • a także np do 0.5% popiołu siarczanowego. 

Jako wnioski końcowe EFSA zasugerowała Komisji Europejskiej:

  • Obniżenie dozwolonego maksymalnego dziennego spożycia 
  • Wprowadzenie bardziej restrykcyjnych norm dla obecności toksycznych zanieczyszczeń 
  • Przedstawienie dodatkowych danych celem wiarygodnej estymacji spożycia. 
Po raz kolejny przy ocenie bezpieczeństwa dodatku do żywności okazuje się, że w wielu zakresach brak jest danych na temat szkodliwego ich wpływu, co nie przeszkadza w dopuszczeniu ich do stosowania. Biorąc pod uwagę, że to zwykle producenci dodatków finansują badania i decydują jakie badania ujawnić, a jakie nie, ten brak danych w wielu sekcjach wydaje się dość niepokojący. 


Ciekawostka na koniecPrzy oszacowaniu dziennego dopuszczalnego spożycia raport podkreśla brak danych na temat spożycia estrów sorbitolu z innych źródeł niż jako syntetyczne dodatki do żywności. Podobnie w sekcji dotyczącej potencjalnego wpływu na alergię, raport podkreśla brak danych na ten temat. EFSA zauważyła, że zgodnie z najnowszymi wynikami badań, niektóre inne emulgatory mogą mieć wpływ na skład flory jelitowej i powstawaniu procesów zapalnych w jelitach. W kontekście podobnego wpływu z uwagi na brak danych, komisja na chwilę obecną nie odniosła się do bezpieczeństwa estrów sorbitolu w tym zakresie, stwierdzając, że stanowisko przedstawi w miarę dostępności nowych badań.

Na koniec ciekawostka - producent wnioskował do EFSA o usunięcie temperatury krzepnięcia dla E491, E492 i E495 z charakterystyki substancji chemicznej, na co EFSA się nie zgodziła.

Źródła:
[1] Re‐evaluation of sorbitan monostearate (E 491), sorbitan tristearate (E 492), sorbitan monolaurate (E 493), sorbitan monooleate (E 494) and sorbitan monopalmitate (E 495) when used as food additives - EFSA Journal Volume 15 issue 5 May 2017.
[2] https://vitalia.pl/ch_add,82,0_Monostearynian-sorbitolu.html
[3] https://vitalia.pl/ch_add,74,0_Tristearynian-sorbitolu.html
[4] https://vitalia.pl/ch_add,75,0_Monolaurynian-sorbitolu.html 
[5] https://vitalia.pl/ch_add,76,0_Monooleinian-sorbitolu.html
[6] https://vitalia.pl/ch_add,77,0_Monopalmitynian-sorbitolu.html


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz