Zdania na temat szkodliwości spożycia kwasów tłuszczowych są podzielone. W zależności od źródeł, niektórzy zalecają ograniczenie ich spożycia ze względu na cholesterol [2], inni twierdzą że brak jest dowodów na negatywny wpływ tłuszczy nasyconych [3]. Należący do kwasów tłuszczowych o krótkim łańcuchu węglowym kwas kaprylowy (C8) jest wręcz sprzedawany jako korzystny suplement diety, między innymi o działaniu przeciwgrzybicznym i wspierającym florę jelitową [4]. O różnym podejściu do tłuszczy pisałem przy okazji recenzji filmu "cukier gorszy od tłuszczu"
Oczywiście poziom naukowy poszczególnych publikacji jest różny.Na jednej ze stron znalazłem nawet stwierdzenie [5] że "Kwas laurynowy znajdujący się w mleku matki, to najdoskonalszy pokarm dostarczający dziecku wszelkich niezbędnych witam, składników mineralnych, prebiotyków oraz substancji wpływających nadzwyczaj korzystnie na młody organizm". Idiotyzm takiego stwierdzenia powinien zauważyć każdy licealista, pamiętający z lekcji chemi ogranicznej, że kwasy tłuszczowe składają się z wodoru, węgla i tlenu (wzór kwasu: CH3(CH2)10COOH)
Podstawowym źródłem kwasów tłuszczowych jest ich obecność w naturalnych produktach spożywczych. Mogą również być dodawane jako dodatek do wybranych grup żywności. Obecne jako dodatek między innymi w w kremach, serach, sosach, musztardach, napojach (w tym alkoholowych), oznaczone symbolem E570 to mieszanka nasyconych kwasów tłuszczowych o długości łańcucha węglowego od 8 do 18 atomów węgla: kaptylowego (C8), kaprynowego (C10), laurynowego (C12), mirystynowego (C14), palmitynowego (C16) i stearynowego (C18) a także nienasyconego kwasu oleinowego.
W maju zeszłego (2017) roku ukazała się ponowna ocena EFSA bezpieczeństwa tych kwasów jako dodatek do żywności [1]. W całym raporcie jedyne konkretne istotne szkodliwe efekty zostały podane dla kwasów kaprylowego i kaprynowego podając na podstawie badań z lat 60-tych LD50 dla szczurów na 1,3g/kg masy ciała i 3,3g kg masy ciała (co się przekłada na dawkę ok 0,1 kg czystego kwasu kaprylowego dla dorosłego mężczyzny). Co ciekawe w drugim badaniu dawka LD50 dla kwasu kaprylowego była 10 razy wyższa.
W większości raportu EFSA podkreślała brak danych w wielu istotnych dziedzinach toksyczności, mimo skierowanego wcześniej wezwania do środowiska naukowego o przesyłanie badań na ten temat. Dla przykładu: w przypadku badań krótkoterminowej toksyczności na szczurach zabrakło danych dla 3 z ocenianych kwasów tłuszczowych ("No data were available for caprylic, myristic and oleic acid."). Podobnie dla toksyczności długotrwałej wnioskiem był brak konkretnych wniosków: "Only limited data on chronic toxicity were available and because of the limitations of these studies no valuable conclusion could be drawn."
Równolegle na podstawie danych oszacowano ilość nasyconych kwasów tłuszczowych spożywanych w diecie. Wyniki dziennego spożycia są następujące
2500 - 3000 mg/kg - noworodki
1100 - 1300 mg/kg - niemowlaki
900 - 1300 mg/kg - dzieci
400 - 700 mg/kg - nastolatki
400 - 1000 mg/kg - dorośli
300 - 1300 mg/kg - starzy
W związku z wysokim spożyciem w diecie, wniosek końcowy brzmiał nastepująco: nasycone kwasy tłuszczowe mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie, ale ilość spożywanych kwasów tłuszczowych jako dodatek do żywności jest pomijalne mały (1%) w stosunku do ilości spożywanej normalnie w diecie, w związku z tym dopuszcza się stosowanie ich jako dodatek.
Jest to ciekawy przykład kiedy dopuszczalny dodatek może mieć negatywny efekt dla zdrowia. Jako autor uważam, że tłuszcze są zdrowsze w diecie niż cukier czy syrop glukozowo-fruktozowy i nie mam nic przeciwko dodawaniu ich do żywności, ale jest to jeden z niewielu raportów w którym w jednym zdaniu EFSA twierdzi że dodatek może mieć negatywny wpływ na zdrowie ale i tak może być stosowany. Bo ta różnica 1% w diecie już ci nie zaszkodzi. Ponadto pokazuje to jednoznacznie, że dodatek może być dopuszczony jako bezpieczny mimo braku danych w istotnych dziedzinach - co już jest nieco niepokojące w przypadkach mniej oczywistych niż kwasy tłuszczowe.
Źródła:
[1] Re‐evaluation of fatty acids (E 570) as a food additive EFSA Journal Volume 15 Issue 5 May 2017
[2] Tłuszcze nasycone. Blog poznajsienatluszczach
[3] Tłuszcze nasycone. Źródła i wpływ na zdrowie. www.poradnikzdrowie.pl
[4] Kwas kaprylowy. Zastosowanie, działanie, efekty uboczne. zdrowie.tvn.pl
[5] Kwas laurynowy - podstawowy składnik mleka matki - Stek bzdur z blogu Blog.sklepkokosowy.pl
[6] Kwasy tłuszczowe - Wikipedia
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz